οὐ γὰρ δυνάμεθά τι κατὰ τῆς ἀληθείας, ἀλλ᾿ ὑπὲρ τῆς ἀληθείας. (Β΄ Κορινθίους 13,8)

14.2.10

Κράτος και Εκκλησία – μέρος 7ο

Προσπαθώντας να συμβάλουμε στον διάλογο για τις σχέσεις Κράτους και Εκκλησίας, επιλέξαμε μια σειρά κειμένων από το βιβλίο «Ήθος Άηθες» του π. Φιλόθεου Φάρου (εκδόσεις Ακρίτας, 1988). Σήμερα δημοσιεύουμε το έβδομο και θα ακολουθήσουν τα υπόλοιπα. Μετά την ολοκλήρωση των άρθρων, θα διενεργηθεί δημοσκόπηση για το θέμα.

«Η Εκκλησία δεν έχει καμιά προτίμηση για τη δεξιά ή την αριστερή σωτηριολογία, γιατί έχει τη δική της σωτηριολογία, που δεν χρειάζεται κάποιο αριστερό ή δεξιό συμπλήρωμα. Επομένως η γλώσσα της δεν εκφράζει καμιά τέτοια προτίμηση, αλλά είναι μια γλώσσα επιλεγμένη με πολλή σοφία, για να εισάγει τον πιστό στο χώρο της Βασιλείας του Θεού για να γευτεί την εν Χριστώ σωτηρία. Στο χώρο της Βασιλείας του Θεού δεν χωράει καμιά άλλη σωτηρία εκτός από την εν Χριστώ σωτηρία, γι’ αυτό και δεν έχουν εκεί θέση σύμβολα-συνθήματα οποιασδήποτε κοσμικής σωτηριολογίας.

Μέσα στο χώρο της Βασιλείας του Θεού όλοι προσεύχονται για όλους. «Πρώτον πάντων ποιείσθαι δεήσεις, προσευχάς, εντεύξεις, ευχαριστίας υπέρ πάντων ανθρώπων» (Α΄ Τιμ. 2,1), παραγγέλλει ο Παύλος. Προσεύχονται όλοι στο χώρο της Βασιλείας του Θεού και για τους καλούς και για τους κακούς, και για τους εκμεταλλευόμενους και για τους εκμεταλλευτές, και για τους φτωχούς και για τους πλούσιους, και για τους δυναστευόμενους και για τους εξουσιαστές.

Στη Βασιλεία του Θεού δεν υπάρχουν εξουσιαζόμενοι και εξουσιαστές. Στον κόσμο όμως, στον οποίο η Βασιλεία του Θεού θέλει να κυριαρχήσει και να τον μεταμορφώσει, υπάρχουν. Γι’ αυτό η Εκκλησία πάντοτε προσεύχεται για τους κοσμικούς άρχοντες. Ο όρος «βασιλεύς» της λειτουργικής γλώσσας δεν περιγράφει μια μορφή κοσμικής σωτηρίας. Ο λειτουργικός όρος «βασιλεύς» είναι ένας όρος ιδεολογικά ουδέτερος, που θα πάψει να είναι ουδέτερος, αν αλλάζει σύμφωνα με τις κρατούσες ιδεολογικές προτιμήσεις και πολιτειακές μεταβολές και αναφέρεται στον οποιονδήποτε εξουσιαστή, που αναπότρεπτα θα είναι ο οποιασδήποτε πολιτικής αποχρώσεως κοσμικός άρχοντας, για να προσευχηθεί η Εκκλησία για τη μεταμόρφωσή του σε μη εξουσιαστή, δηλαδή σε μέλος της Εκκλησίας.

«...λάλησον εις την καρδίαν αυτών (των βασιλέων) αγαθά υπέρ της Εκκλησίας σου και παντός του λαού σου», λέει η λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου. Ο Παύλος ζητούσε απ’ την πρώτη Εκκλησία να προσεύχεται για τον Νέρωνα, αν και ήταν ένας φοβερός τύραννος και ακριβώς επειδή ήταν ένας φοβερός τύραννος. Γιατί στη Βασιλεία του Θεού δεν σώζεται ο δυναστευόμενος με την καταδίκη ή την εξολόθρευση του δυνάστη, αλλά με τη μεταμόρφωση του δυνάστη σε μη δυνάστη.

Αν παύσει η Εκκλησία να το κάνει αυτό, θα αρνηθεί ένα κρίσιμο λειτούργημά της μέσα στον κόσμο και κυρίως θα αρνηθεί τη δική της πολιτική ευθύνη, που δεν είναι να συμβάλλει στη βελτίωση του πολιτικού συστήματος, υιοθετώντας απόψεις και τρόπους του κόσμου, ούτε προσπαθώντας μ’ αυτά να το αντικαταστήσει με ένα άλλο πολιτικό σύστημα, αλλά μεταμορφώνοντάς το σε Βασιλεία του Θεού, μεταμορφώνοντας σε μέλη της Βασιλείας του Θεού άρχοντες και αρχομένους.»