Προσπαθώντας να συμβάλουμε στον διάλογο για τις σχέσεις Κράτους και Εκκλησίας, επιλέξαμε μια σειρά κειμένων από το βιβλίο «Ήθος Άηθες» του π. Φιλόθεου Φάρου (εκδόσεις Ακρίτας, 1988). Σήμερα δημοσιεύουμε το πρώτο και θα ακολουθήσουν τα υπόλοιπα. Μετά την ολοκλήρωση των άρθρων, θα διενεργηθεί δημοσκόπηση για το θέμα.«Είναι φανερό ότι στο δυτικό κόσμο και στον τόπο μας, οι πιο πολλοί άνθρωποι και ιδιαίτερα εκείνοι που είναι ιδεολογικά στρατευμένοι, βλέπουν την Εκκλησία σαν ένα στοιχείο που είτε μπορεί να παρεμποδίσει ή, στην καλύτερη περίπτωση, να διευκολύνει την επίτευξη της κοσμικής σωτηρίας και οπωσδήποτε δεν θέλουν να προχωρήσει η Εκκλησία στην πραγματοποίηση της δικής της σωτηριολογίας. Θέλουν την Εκκλησία απλώς σαν διακοσμητικό στοιχείο κι αυτό όχι για αισθητικούς λόγους, αλλά γιατί έτσι είναι εξασφαλισμένο ότι δεν θα έχει καμιά ουσιαστική οντότητα και προπαντός ότι δεν θα αντιτάξει μια άλλη σωτηριολογία στην κοσμική σωτηριολογία της ιδεολογίας και του κράτους.
Είναι τραγικό, ότι πολλοί κληρικοί και όχι σπάνια επίσκοποι, είναι απόλυτα ικανοποιημένοι, ακόμα και κολακευμένοι, με το διακοσμητικό ρόλο που το κράτος τούς αναθέτει, υιοθετώντας αυτή την αντίληψη για το διακοσμητικό ρόλο της Εκκλησίας, και πολύ συχνά καμαρώνουν, δίνοντας την ιεροτελεστική τους παράσταση με όλα τα σχετικά παραφερνάλια. Έτσι έχουν καθιερωθεί και έχουν γίνει αποδεκτές από όλες τις πολιτικές παρατάξεις οι εμπαικτικές ορκωμοσίες στο όνομα της «Αγίας ομοουσίου και αδιαιρέτου Τριάδος» και οι τρίλεπτοι αγιασμοί στην έναρξη των εργασιών της βουλής, στα εγκαίνια και σε άλλες παρόμοιες ευκαιρίες.
Στην υπόλοιπη Ευρώπη και στην Αμερική το κράτος και οι ιδεολογίες αφήνουν ανενόχλητους τους διάφορους εκκλησιαστικούς οργανισμούς, επειδή ακριβώς είναι τόσο εκκοσμικευμένοι, ώστε να έχουν εντελώς σχεδόν παραιτηθεί της εκκλησιαστικής σωτηριολογίας και να προσφέρουν πρόθυμα τον εκκλησιαστικό μανδύα για να περιβάλλουν την κοσμική σωτηριολογία του κράτους. Στη δύση οι εκκλησιαστικοί οργανισμοί υπηρετούν την κοσμική σωτηριολογία, αγωνιζόμενοι για τα «κοινωνικά προβλήματα», ενώ στον τόπο μας η Εκκλησία προσφέρει στο κράτος τον τελετουργικό διάκοσμο, όπως έκανε η ειδωλολατρική θρησκεία στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Σήμερα στον τόπο μας η Εκκλησία λειτουργεί για το κράτος σαν γραφείο τελετών και προ παντός σαν γραφείο κηδειών.»
